AZERBAYCAN'IN 100. KURULUŞ YILI KUTLANDI
AZERBAYCAN’IN 100. KURULUŞ YILI KUTLANDI Azerbaycan Halk Cumhuriyetinin kuruluşunun 100.yılı , İSTAD İstanbul Türkiye Azerbaycan Dayanışma ve Kültür Derne
17 Kasım 2018 - 07:39
AZERBAYCAN’IN 100. KURULUŞ YILI KUTLANDI
Azerbaycan Halk Cumhuriyetinin kuruluşunun 100.yılı , İSTAD İstanbul Türkiye Azerbaycan Dayanışma ve Kültür Derneği ve ATXEM Azərbaycanlıların ve Diğer Türk Halklarının Emekdaşlık Merkezinin ortaklaşa düzenlediği bir programla kutlandı.
Iğdır Kültür merkezinde yapılan programa Iğdır Valisi Enver Ünlü,Ak Parti İstanbul milletvekili Şamil Ayrım,Eski Iğdır Milletvekili Nurettin Aras, Cumhuriyet Başsavcısı Muhammet Sağlam, 1. Ağır Ceza ve Komisyon Başkanı Arif Hamdi Sazak, Rektör Prof. Dr. Mehmet Hakkı Alma,Azerbaycan Kars Başkonsolosluğu Iğdır temsilcisi Behbud Gadalı
İş adamları İshak Yaycılı,Ceferali Taşbağ, TADDEF Genel başkan yardımcısı Serdar Ünsal kurum müdürleri, çok sayıda vatandaş katıldı.
Türkiye Azerbaycan Milli Marşlarının okunmasının ardından konuşmalara geçildi.
Türkiye Azerbaycan kardeşliğinin her geçen gün geliştiğini anlatan Iğdır Valisi Enver Ünlü,” Türkiye ve Azerbaycan tek millet, iki devlettir. Dinimiz bir, dilimiz bir, kültürümüz birdir. Tarihimizde de çok benzeyen, kesişen noktalar vardır. Ekim ayı bunların başında gelir. Ekim ayı, hem Türkiye için önemli hem Azerbaycan için önemli. 29 Ekimde biz Cumhuriyet Bayramı'mızı kutluyoruz, 18 Ekimde ise Azerbaycanlı kardeşlerimiz bağımsızlık günlerini kutluyor. Her iki ülke de geçtiğimiz yüzyılda çok sıkıntılar çekti, çok zahmetli günler geçirdi ama hamdolsun, bugün, Türkiye Avrupa'nın, Azerbaycan ise Güney Kafkasya'nın parlayan yıldızıdır.
Azerbaycan devleti 1918 yılında Nuri Paşa idaresindeki Kafkas İslam Ordusu Komutanlığında bağımsızlığını kazanmıştı ama Bolşevik Rusya’sı maalesef bunu hazmedemedi, 27 Nisan 1920'de Azerbaycan Millî Hükümetini işgal yoluyla devirdi. Bolşevik hâkimiyetin ilk günlerinden itibaren Azerbaycan'ı zorlu ve sıkıntılı bir süreç bekliyordu. Bolşevik Hükûmeti bir yandan kitlesel tutuklamalar ve katliamlar yapıyor, bir yandan da Azerbaycan petrolünü hoyratça kullanıyordu. Azerbaycan halkına ise maalesef mazotlu göller, sefalet ve yoksulluk kalıyordu. Bu, yetmiş yıl kadar devam etti.
80'li yılların ortasından itibaren Sovyet cemiyetinin iktisadi, siyasi ve manevi hayatındaki sıkıntılardan sonra Azerbaycan'da da millî düşünceler ve kendine dönüş fikri güçlendi. Yıllar boyu millî servetinin talan edilmesine, millî ve dinî hislerinin tahkir edilmesine isyan eden Azerbaycan Türkleri, güçlü bir iradeyle ayağa kalktı;
Önce gruplar hâlinde, sonra şehirler hâlinde, daha sonra da topyekûn bir direniş gösterdi ve bu direnişin ilk işaretleri itiraz mitingleriydi. İlk miting 19 Şubat 1988'de oldu, daha sonra Kasım ayında Azerbaycan'ın neredeyse bütününü kapsayan nümayiş ve miting dalgası ile bir halk harekâtı başladı.
Nihayet 18 Ekim 1991 tarihinde Sovyet Hükûmeti de Azerbaycan'ın bağımsızlığını kabul etmek zorunda kaldı. Daha sonra Mecliste yapılan oylamada Azerbaycan'ın bağımsızlığı oy birliğiyle kabul edildi.
Hepimiz çok iyi biliyoruz ki bağımsız Azerbaycan Hükûmetini tanıyan ilk ülke Türkiye Cumhuriyeti olmuştur.
Haydar Aliyev, Cumhurbaşkanlığı döneminde yaptığı bir konuşmada Türkiye’nin Azerbaycan’ı ilk tanıyan devlet olmasının önemini, “Bu, Türkiye’nin cesaretli adımı ve Azerbaycan’a kardeşlik münasebetinin neticesi idi. Azerbaycan’ın kendi bağımsızlığına nail olması ve bütün dünya devletlerinin Azerbaycan’ı tanıması için Türkiye’nin çok büyük yardımı olmuştur” sözleriyle dile getiriyordu.
Gerçekten de Türkiye’nin Azerbaycan’ın bağımsızlığını tanıma kararı, iki ülke arasındaki siyasal ilişkiler açısından büyük önem taşımaktadır.
Türkiye-Azerbaycan ilişkileri dediğimizde aklımıza Mustafa Kemal Atatürk’ün güzel bir sözü gelir: “Azerbaycan’ın sevinci bizim sevincimiz, kederi bizim kederimizdir.” Biz hep öyle bilmişizdir,
Azerbaycan'ın güçlenmesinden hep gurur duyduk çünkü Türkiye'yle Azerbaycan tek millet, iki devlet ama tek yürektir. Türkiye ve Azerbaycan birlikte sevindiğini, birlikte üzüldüğünü ve gerektiğinde birlikte savaştığını herkes çok iyi bilir.
Azerbaycanlı kardeşlerimizin bağımsızlık gününün 100. yılını tekrar kutluyorum. Azerbaycan'ın yüz yıllık bağımsızlık meşalesinde çok önemli roller üstlenmiş olan ve "Yükselen bayrak bir daha inmez." diyen Mehmet Emin Resulzade'yi, Kafkas İslam Ordusu'nun kahraman komutanı Nuri Paşa'yı, 1991'de yeniden bağımsızlığını kazanan Azerbaycan'ın ilk Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey'i, Türkiye'yle Azerbaycan arasındaki ilişkiyi "Tek millet, iki devlet." özdeyişiyle sembolleştiren modern Azerbaycan'ın mimarı Haydar Aliyev'i ve isimsiz kahramanlarımızı, şehitlerimi, gazilerimizi rahmetle ve minnetle anıyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum.”dedi.
Ak Parti İstanbul milletvekili Şamil Ayrım’da yaptığı konuşmada Türkiye Azerbaycan kardeşliğinin sayın Cumhurbaşkanları Recep Tayip Erdoğan ve İlham Aliyev sayesinde en üst seviyeye çıktığını vurgulayarak şunları söyledi:” Bugün Azerbaycan her geçen gün gelişmektedir. Fakat topraklar işgal altındadır. Yakın zamanda işgal edilen topraklar sulh yolu ile geri alınacaktır. Bunun başka çaresi yoktur. İşgal edilen topraklardan Ermeniler çekilmedikçe Türkiye de sınır kapıları açılamaz. Birlik içinde olacağız. Bir olacağız. Nasıl Bu topraklardan işgalci Rusları, Ermenileri Türk,Kürt, Laz,Çerkez birlik içinde olup ayrım gayrım içine girmeden kovduysa birlik içinde olduysak bizde birlik içinde bugün olup bu vatanı iç ve dış düşmanlardan korumalıyız.Benim dedem Şamil bey de Kerem Güneşte Iğdır’ın kurtuluşunda birlik olup düşmanlarla savaşmıştır.Azerbaycan’ın bağımsızlığı kutlu olsun Türkiye Azerbaycan kardeşliği var olsun”
Azerbaycan Kars Başkonsolosluğu Iğdır temsilcisi Behbud Gadalı, Türkiye Azerbaycan kardeşliği umimi liderimiz Haydar Aliyev ile gelişti. Oğlu İlham Aliyev ile en yüksek seviyeye çıktı. Azerbaycan’da Bayrağı ilk defa Nahcıvan da Haydar Aliyev dalgalandırmıştır. Bakü Tiflis,Kars boru hattı demiryolu,Tanap, star gibi yatırımlar enerji hatları Haydr Aliyev zamanında projelendirilmiştir.Bugün Azerbaycan Kafkasların parlayan yıldızıdır. ”dedi.
İSTAD başkanı Sefer Karakoyunlu da yaptığı konuşmada Bugün Azerbaycan Cumhuriyetinin 100. Yılını kutluyoruz. Bu programın düzenlenmesinde bize destek veren Iğdır valisi Enver Ünlü ve İş adamı Caferali Taşbağ’a emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Azerbaycan Türkiye kardeşliği sonsuza kadar yaşayacaktır. Bizler iki devlet Tek milletiz. Bugün İki devletin ilişkileri her geçen gün gelişiyor ve artıyor. Buradan Ermenilere sesleniyorum. İşgal ettiğiniz topraklardan çekilmedikçe sınır kapıları açılamaz.”şeklinde konuştu.
ATXEM başkanı İlham İsmailov,AZB sivil toplum kuruluş başkanı Rauf Zeyni de Türkiye Azerbaycan kardeşliğine vurgu yaparak , Bu kardeşlik sonsuza kadar yaşayacaktır.Azerbaycan halkı Türk kardeşliğini yaşatacaktır”dediler.
Ardından vali Enver Ünlü,Ak Parti Milletvekili Şamil Ayrım, iş adamı Caferali Taşbağ’a plaket verdiler. Sefer Karakoyunlu da Vali Enver Ünlü ve Şamil Ayrıma’a plaket verdi. Vali Enver Ünlü de Azerbaycan’dan gelen ATXEM başkanı İlham İsmailov,AZB sivil toplum kuruluş başkanı Rauf Zeyni’ye üzerinde Şehit Türkler Anıtının fotoğrafı olan plaketi vererek, “Bu anıtı eski valimiz Şemsettin uzun yaptırmıştır. Bu anıt Iğdır’ın sembolüdür. Bu anıtı yaşatacağız. Ermeniler bu bölgede katliam yapmışlardır. Açılmamış toplu mezarlar vardır. Bunları da gün yüzüne çıkaracağız.”dedi
Vali Enver Ünlü’nün konuşması sırasında okuduğu, Bahtiyar Vahapzade ne güzel söylemiş:
“Bir ananın iki oğlu” ve Yavuz Bülent Bakiler’in “Azerbaycan yüreğimde bir şahdamardır,”şiirleri büyük alkış aldı.
Naciye Parlar’ın sunuculuğunu yaptı program Bülent Tanrıverdi,Aşık Maksut Koca(Feryadi) Seyfettin Çelik,Şemistan Elizamanlı,’nın okuduğu birbirinden güzel şarkı ve türkülerle sona erdi.
Azerbaycan Halk Cumhuriyetinin kuruluşunun 100.yılı , İSTAD İstanbul Türkiye Azerbaycan Dayanışma ve Kültür Derneği ve ATXEM Azərbaycanlıların ve Diğer Türk Halklarının Emekdaşlık Merkezinin ortaklaşa düzenlediği bir programla kutlandı.
Iğdır Kültür merkezinde yapılan programa Iğdır Valisi Enver Ünlü,Ak Parti İstanbul milletvekili Şamil Ayrım,Eski Iğdır Milletvekili Nurettin Aras, Cumhuriyet Başsavcısı Muhammet Sağlam, 1. Ağır Ceza ve Komisyon Başkanı Arif Hamdi Sazak, Rektör Prof. Dr. Mehmet Hakkı Alma,Azerbaycan Kars Başkonsolosluğu Iğdır temsilcisi Behbud Gadalı
İş adamları İshak Yaycılı,Ceferali Taşbağ, TADDEF Genel başkan yardımcısı Serdar Ünsal kurum müdürleri, çok sayıda vatandaş katıldı.
Türkiye Azerbaycan Milli Marşlarının okunmasının ardından konuşmalara geçildi.
Türkiye Azerbaycan kardeşliğinin her geçen gün geliştiğini anlatan Iğdır Valisi Enver Ünlü,” Türkiye ve Azerbaycan tek millet, iki devlettir. Dinimiz bir, dilimiz bir, kültürümüz birdir. Tarihimizde de çok benzeyen, kesişen noktalar vardır. Ekim ayı bunların başında gelir. Ekim ayı, hem Türkiye için önemli hem Azerbaycan için önemli. 29 Ekimde biz Cumhuriyet Bayramı'mızı kutluyoruz, 18 Ekimde ise Azerbaycanlı kardeşlerimiz bağımsızlık günlerini kutluyor. Her iki ülke de geçtiğimiz yüzyılda çok sıkıntılar çekti, çok zahmetli günler geçirdi ama hamdolsun, bugün, Türkiye Avrupa'nın, Azerbaycan ise Güney Kafkasya'nın parlayan yıldızıdır.
Azerbaycan devleti 1918 yılında Nuri Paşa idaresindeki Kafkas İslam Ordusu Komutanlığında bağımsızlığını kazanmıştı ama Bolşevik Rusya’sı maalesef bunu hazmedemedi, 27 Nisan 1920'de Azerbaycan Millî Hükümetini işgal yoluyla devirdi. Bolşevik hâkimiyetin ilk günlerinden itibaren Azerbaycan'ı zorlu ve sıkıntılı bir süreç bekliyordu. Bolşevik Hükûmeti bir yandan kitlesel tutuklamalar ve katliamlar yapıyor, bir yandan da Azerbaycan petrolünü hoyratça kullanıyordu. Azerbaycan halkına ise maalesef mazotlu göller, sefalet ve yoksulluk kalıyordu. Bu, yetmiş yıl kadar devam etti.
80'li yılların ortasından itibaren Sovyet cemiyetinin iktisadi, siyasi ve manevi hayatındaki sıkıntılardan sonra Azerbaycan'da da millî düşünceler ve kendine dönüş fikri güçlendi. Yıllar boyu millî servetinin talan edilmesine, millî ve dinî hislerinin tahkir edilmesine isyan eden Azerbaycan Türkleri, güçlü bir iradeyle ayağa kalktı;
Önce gruplar hâlinde, sonra şehirler hâlinde, daha sonra da topyekûn bir direniş gösterdi ve bu direnişin ilk işaretleri itiraz mitingleriydi. İlk miting 19 Şubat 1988'de oldu, daha sonra Kasım ayında Azerbaycan'ın neredeyse bütününü kapsayan nümayiş ve miting dalgası ile bir halk harekâtı başladı.
Nihayet 18 Ekim 1991 tarihinde Sovyet Hükûmeti de Azerbaycan'ın bağımsızlığını kabul etmek zorunda kaldı. Daha sonra Mecliste yapılan oylamada Azerbaycan'ın bağımsızlığı oy birliğiyle kabul edildi.
Hepimiz çok iyi biliyoruz ki bağımsız Azerbaycan Hükûmetini tanıyan ilk ülke Türkiye Cumhuriyeti olmuştur.
Haydar Aliyev, Cumhurbaşkanlığı döneminde yaptığı bir konuşmada Türkiye’nin Azerbaycan’ı ilk tanıyan devlet olmasının önemini, “Bu, Türkiye’nin cesaretli adımı ve Azerbaycan’a kardeşlik münasebetinin neticesi idi. Azerbaycan’ın kendi bağımsızlığına nail olması ve bütün dünya devletlerinin Azerbaycan’ı tanıması için Türkiye’nin çok büyük yardımı olmuştur” sözleriyle dile getiriyordu.
Gerçekten de Türkiye’nin Azerbaycan’ın bağımsızlığını tanıma kararı, iki ülke arasındaki siyasal ilişkiler açısından büyük önem taşımaktadır.
Türkiye-Azerbaycan ilişkileri dediğimizde aklımıza Mustafa Kemal Atatürk’ün güzel bir sözü gelir: “Azerbaycan’ın sevinci bizim sevincimiz, kederi bizim kederimizdir.” Biz hep öyle bilmişizdir,
Azerbaycan'ın güçlenmesinden hep gurur duyduk çünkü Türkiye'yle Azerbaycan tek millet, iki devlet ama tek yürektir. Türkiye ve Azerbaycan birlikte sevindiğini, birlikte üzüldüğünü ve gerektiğinde birlikte savaştığını herkes çok iyi bilir.
Azerbaycanlı kardeşlerimizin bağımsızlık gününün 100. yılını tekrar kutluyorum. Azerbaycan'ın yüz yıllık bağımsızlık meşalesinde çok önemli roller üstlenmiş olan ve "Yükselen bayrak bir daha inmez." diyen Mehmet Emin Resulzade'yi, Kafkas İslam Ordusu'nun kahraman komutanı Nuri Paşa'yı, 1991'de yeniden bağımsızlığını kazanan Azerbaycan'ın ilk Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey'i, Türkiye'yle Azerbaycan arasındaki ilişkiyi "Tek millet, iki devlet." özdeyişiyle sembolleştiren modern Azerbaycan'ın mimarı Haydar Aliyev'i ve isimsiz kahramanlarımızı, şehitlerimi, gazilerimizi rahmetle ve minnetle anıyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum.”dedi.
Ak Parti İstanbul milletvekili Şamil Ayrım’da yaptığı konuşmada Türkiye Azerbaycan kardeşliğinin sayın Cumhurbaşkanları Recep Tayip Erdoğan ve İlham Aliyev sayesinde en üst seviyeye çıktığını vurgulayarak şunları söyledi:” Bugün Azerbaycan her geçen gün gelişmektedir. Fakat topraklar işgal altındadır. Yakın zamanda işgal edilen topraklar sulh yolu ile geri alınacaktır. Bunun başka çaresi yoktur. İşgal edilen topraklardan Ermeniler çekilmedikçe Türkiye de sınır kapıları açılamaz. Birlik içinde olacağız. Bir olacağız. Nasıl Bu topraklardan işgalci Rusları, Ermenileri Türk,Kürt, Laz,Çerkez birlik içinde olup ayrım gayrım içine girmeden kovduysa birlik içinde olduysak bizde birlik içinde bugün olup bu vatanı iç ve dış düşmanlardan korumalıyız.Benim dedem Şamil bey de Kerem Güneşte Iğdır’ın kurtuluşunda birlik olup düşmanlarla savaşmıştır.Azerbaycan’ın bağımsızlığı kutlu olsun Türkiye Azerbaycan kardeşliği var olsun”
Azerbaycan Kars Başkonsolosluğu Iğdır temsilcisi Behbud Gadalı, Türkiye Azerbaycan kardeşliği umimi liderimiz Haydar Aliyev ile gelişti. Oğlu İlham Aliyev ile en yüksek seviyeye çıktı. Azerbaycan’da Bayrağı ilk defa Nahcıvan da Haydar Aliyev dalgalandırmıştır. Bakü Tiflis,Kars boru hattı demiryolu,Tanap, star gibi yatırımlar enerji hatları Haydr Aliyev zamanında projelendirilmiştir.Bugün Azerbaycan Kafkasların parlayan yıldızıdır. ”dedi.
İSTAD başkanı Sefer Karakoyunlu da yaptığı konuşmada Bugün Azerbaycan Cumhuriyetinin 100. Yılını kutluyoruz. Bu programın düzenlenmesinde bize destek veren Iğdır valisi Enver Ünlü ve İş adamı Caferali Taşbağ’a emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Azerbaycan Türkiye kardeşliği sonsuza kadar yaşayacaktır. Bizler iki devlet Tek milletiz. Bugün İki devletin ilişkileri her geçen gün gelişiyor ve artıyor. Buradan Ermenilere sesleniyorum. İşgal ettiğiniz topraklardan çekilmedikçe sınır kapıları açılamaz.”şeklinde konuştu.
ATXEM başkanı İlham İsmailov,AZB sivil toplum kuruluş başkanı Rauf Zeyni de Türkiye Azerbaycan kardeşliğine vurgu yaparak , Bu kardeşlik sonsuza kadar yaşayacaktır.Azerbaycan halkı Türk kardeşliğini yaşatacaktır”dediler.
Ardından vali Enver Ünlü,Ak Parti Milletvekili Şamil Ayrım, iş adamı Caferali Taşbağ’a plaket verdiler. Sefer Karakoyunlu da Vali Enver Ünlü ve Şamil Ayrıma’a plaket verdi. Vali Enver Ünlü de Azerbaycan’dan gelen ATXEM başkanı İlham İsmailov,AZB sivil toplum kuruluş başkanı Rauf Zeyni’ye üzerinde Şehit Türkler Anıtının fotoğrafı olan plaketi vererek, “Bu anıtı eski valimiz Şemsettin uzun yaptırmıştır. Bu anıt Iğdır’ın sembolüdür. Bu anıtı yaşatacağız. Ermeniler bu bölgede katliam yapmışlardır. Açılmamış toplu mezarlar vardır. Bunları da gün yüzüne çıkaracağız.”dedi
Vali Enver Ünlü’nün konuşması sırasında okuduğu, Bahtiyar Vahapzade ne güzel söylemiş:
“Bir ananın iki oğlu” ve Yavuz Bülent Bakiler’in “Azerbaycan yüreğimde bir şahdamardır,”şiirleri büyük alkış aldı.
Naciye Parlar’ın sunuculuğunu yaptı program Bülent Tanrıverdi,Aşık Maksut Koca(Feryadi) Seyfettin Çelik,Şemistan Elizamanlı,’nın okuduğu birbirinden güzel şarkı ve türkülerle sona erdi.
YORUMLAR